آفتاب سوختگی و روش های خانگی برای درمان آن

آفتاب سوختگی با گرم تر شدن هوا یک پدیده بدیهی است که باید برای آن آماده باشید. بهتر است علل و دلایل آفتاب سوختگی و برخی از راههای درمان آن را بدانیم . در همین زمینه در بخش آرایش و زیبایی اسطوخودوس در این مقاله قصد دارد نحوه درمان آفتاب سوختگی در خانه را با شما بررسی کند.

شما در مقابل خورشید دراز کشیده‌اید، به این امید که پوستتان طلایی و برنزه شود، اما درعوض وقتی از روی صندلی راحتی خود بلند می‌شوید، متوجه می‌شوید که بدنتان شبیه به پوست خرچنگی شده که بیش از حد در تابه سرخ شده است. در مواقعی آفتاب سوختگی بیش از حد منجر به سرطان پوست می شود.

با وجود تمام هشدارهایی که در  مورد آسیب‌های خورشیدی می‌شود، باز هم افراد بسیاری خودشان در در معرض اشعه‌های مضر و سوزاننده‌ی خورشید قرار می‌دهند.  بیش از یک‌سوم از افراد بزرگسال و نزدیک به ۷۰ درصد از کودکان، اظهار کرده‌اند که ظرف یک سال گذشته تجربه‌ی آفتاب‌سوختگی را داشته‌اند.

علت‌ها و دلایل

شما قطعا خودتان می‌دانید که منظور از آفتاب‌سوختگی چیست. وقتی پوست شما برای مدت زمانی در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرد، نهایتا دچار سوختگی شده و قرمز و ملتهب می‌شود. اما مسائل ایجاد شده در زیر پوست شما ، کمی‌ پیچیده‌تر است. اشعه‌ی خورشید داری سه طول موج مختلف از نور فرابنفش است:

• UVA
• UVB
• UVC

اشعه‌ی UVC به سطح زمین دسترسی پیدا نمی‌کند. اما دو اشعه‌ی دیگر یعنی UVA و UVB نه تنها به سطح زمین می‌رسند، بلکه در عمق پوست شما نیز نفوذ می‌کنند. این دو اشعه می‌توانند به بافت‌های عمقی پوست صدمه برسانند.

آفتاب‌سوختگی دارای علائم واضحی (مثل قرمزی پوست) است که با دیدن آن متوجه می‌شوید، بیش‌از‌حد در برابر آفتاب قرار گرفته‌اید. اما آسیب‌های خورشیدی که به بافت‌های عمقی پوست صدمه می‌زند، همیشه نمایان و قابل رویت نیست.  اشعه‌ی UVA بعد از نفوذ در پوست، می‌تواند DNA سلول‌های شما را تغییر دهد و برای همیشه موجب پیر شدن پوست شما شود.  گذشت زمان و ادامه پیدا کردن این آسیب‌های خورشیدی و صدمه به DNA سلولی در پوست، می‌تواند در نهایت منجر به یکی از انواع سرطان‌های پوست مانند ملانوم بدخیم شود.

این که آفتاب‌سوختگی و صدمه‌ی خورشیدی به چه سرعتی در پوست شما ایجاد شود، به عوامل زیر بستگی دارد:

• نوع پوست شما
• شدت تابش نور خورشید
• این که چه مدت زمان در معرض نور خورشید بوده‌اید

برای مثال، مطمئنا یک خانم بلوند با رنگ پوست روشن در شهر ریودوژانیرو (آرژانتین) بسیار سریع‌تر از یک خانم با پوست سبزه در شهر نیویورک، دچار آفتاب‌سوختگی شده و پوستش قرمز می‌شود.

علائم و نشانه‌ها

علائم آفتاب‌سوختگی می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد، که این موضوع به عوامل زیر بستگی دارد:

• نوع پوست شما
• ساعت، مدت زمان، موقعیت و ارتفاعی که در آن در معرض خورشید قرارگرفته‌اید
• داروهایی که مصرف می‌کنید (برخی داروها باعث ایجاد حساسیت بیشتر پوست به آفتاب می‌شوند و در نتیجه شما بیشتر مستعد آفتاب‌سوختگی می‌شوید)
• این که به منظور قرارگیری در معرض آفتاب، چگونه از پوست خود محافظت کرده اید (مثلا استفاده از کرم ضد آفتاب)

برخی از علائم اولیه‌ی آفتاب‌سوختگی که بلافاصله بعد از قرارگیری در معرض آفتاب بروز می‌کنند، عبارتند از:

• پوست قرمز، حساس و برافروخته می‌شود.
• دست زدن یا مالش دادن پوست ایجاد درد (یا سوزش) می‌کند.
• از آنجایی که گرمای خورشید باعث از دست رفت آب بدن می‌شود، ممکن است شخص به وضعیت دی‌هیدراته (کمبود آب بدن) دچار شود.
• تا چندین روز بعد از قرارگیری در معرض آفتاب، ممکن است پوست خارش داشته باشد، تاول بزند، ورم کند و پوسته‌پوسته شود. پوست برخی از افراد ممکن است جوش بزند و برآمدگی‌های قرمزرنگی روی آن ایجاد شود.
• ممکن است بعد از چندین روز از تشکیل جوش و ضایعات پوستی، پوست شروع به پوسته انداختن کند و لایه‌ی سطحی پوست کنار برود که این موضوع نشان‌دهنده‌ی بهبودی پوست و تشکیل شدن لایه‌ی جدید پوست است.

آفتاب‌سوختگی خفیف

اغلب آفتاب‌سوختگی‌های خفیف هیچ علائم واضح و شدیدی مانند علائم گفته شده در بالا را ندارند. اکثر موارد آفتاب‌سوختگی از نوع خفیف هستند و فقط باعث قرمز شدن پوست، سوزش و حساس شدن پوست شوند. در صورتی که لایه‌ی خارجی پوست بر اثر آفتاب‌سوختگی دچار آسیب شود (سوختگی درجه یک)، ممکن است روی پوست برآمدگی‌های قرمز رنگ یا جوش ایجاد شود. در این حالت ممکن است هنگام دست زدن به پوستتان احساس درد کنید.

آفتاب‌سوختگی متوسط (سوختگی در جه دو)

در صورتی که آفتاب‌سوختگی کمی ‌شدیدتر باشد، می‌تواند باعث ورم کردن پوست، قرمزی شدید و تاول‌های دردناک شود. بهبودی ضایعات پوستی ناشی از این آفتاب‌سوختگی ممکن است زمان بیشتری طول بکشد.

افرادی که مرتبا برای مدت‌های طولانی در معرض آفتاب قرار می‌گیرند ممکن است دچار آسیب‌های پوستی مزمن شوند، از جمله: چین و چروک پوستی، پیر شدن پوست، لک‌های پوستی، کک‌و‌مک، سرطان، زخم‌های پوستی و غیره.

آفتاب‌سوختگی شدید (مسمومیت با آفتاب)

در موارد آفتاب‌سوختگی شدید (مسمومیت با آفتاب)، علاوه بر بروز تمامی ‌علائم معمول آفتاب‌سوختگی (که در بالا گفته شد)، ممکن است علائم زیر نیز بروز کنند:

• تب
• حالت تهوع
• لرز
• سرگیجه
• افزایش ضربان قلب
• تنفس سریع (نفس نفس زدن)
• دی‌هیدراته شدن بدن (کمبود آب در بدن)
• شوک شدن یا از دست دادن هوشیاری
• تاول پوستی با درد شدید

مسمویت با آفتاب یا آفتاب‌سوختگی شدید می‌تواند با گرمازدگی و شوک ناشی از گرما همراه باشد، که در این صورت لازم به صورت اورژانسی به وضعیت بیمار رسیدگی شود. درمان آفتاب سوختگی شدید پوستی یک مورد اورژانسی است و به اقدامات درمانی فوری نیاز دارد.

خیساندن پوست در شیر

غوطه‌ور کردن پوست در شیر اثر مفیدی بر درمان آفتاب سوختگی پوست دارد. البته، باید از شیر سرد استفاده کنید. چربی شیر و pH مناسب آن، برای آفتاب سوختگی خیلی مفید است.

اگر شیر کافی ندارید که ظرفی را پر کند تا بتوانید پوستتان را در آن شناور کنید، می‌توانید، ابتدا یک حوله‌ی کوچک را در یک کاسه شیر سرد بگذارید. سپس، آن را به شیر آغشته کنید و به آرامی، در نقاطی از پوستتان که آفتاب سوخته شده بگذارید.

با کمک شیر یک لایه‌ی پروتئینی روی پوست شما به وجود می‌آید. این لایه گرما، درد و حساسیت را کاهش می‌دهد.

سرد کردن یک کیسه وازلین در یخچال

وقتی که آفتاب سوخته می‌شوید، خیلی مهم است که پوست خود را کاملاً آبرسانی کنید و آن را مرطوب نگه دارید. زیرا، رطوبت درد را بهبود می‌بخشد و به روند بهبود پوست سرعت می‌دهد.

یک ترفند بسیار عالی این است که وازلین را برای چند دقیقه در یخچال بگذارید تا کاملاً سرد شود.

سرما شدت آفتاب سوختگی را کم می کند و درد شما را تسکین می‌دهد. وازلین لایه‌ی محافظ پوست شما را بازسازی می‌کند و روند بهبودی و ترمیم آن را سرعت می‌بخشد.

استفاده از حمام بلغور جو دوسر

یکی از بدترین عوارض آفتاب ‌سوختگی، خارش بیش از حد پوست است. این در حالی است که پوست در حال پوسته پوسته شدن است و اگر آن را بخارانید، وضع آن بدتر می‌شود.

حمام کردن با آب ولرم فقط یکی از درمان‌ آفتاب سوختگی است که خارش شدید آن را آرام می‌کند و سوختگی پوست را تسکین می‌دهد.

یک یا چند فنجان بلغور جو دوسر آسیاب شده را در آب حمام بریزید و با دستانتان آن را در وان حمام با آب مخلوط کنید. سپس، به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بدن خود را در وان غوطه ور کنید.

بلغور جوی دوسر، رطوبت را جذب می‌کند و آن را نگه می‌دارد. به این ترتیب به رطوبت رسانی پوست کمک می‌کند. افزون بر این، بلغور جوی دوسر ترکیباتی دارد که التهاب، سوزش و خارش پوست را تسکین می‌دهد.

اگر یک بار این ترکیب را امتحان کنید، از برطرف شدن خارش پوست خود لذت می‌برید و احتمالاً می‌خواهید این حمام را چند بار در طول روز تکرار کنید.

خودتان یک کرم موضعی بسازید

برای درمان آفتاب سوختگی یک منطقه از پوستتان (مثل انگشت یا لب‌هایتان)، می‌توانید یک قرص آسپیرین بدون روکش (مثلاً آسپیرین ۱۰۰ یا ۳۲۵ میلی گرم) را در یک قاشق غذاخوری خرد کنید. بعد آن را در آب خنک حل کنید و یک خمیر بسازید.

در پایان، این خمیر را روی منطقه آسیب دیده بمالید. البته، مراقب باشید لب‌هایتان را با زبانتان خیس نکنید. زیرا این خمیر بسیار تلخ است.

بگذارید این خمیر ۵ دقیقه روی محل آسیب دیده باقی بماند. سپس، آن را با آب بشویید.
زمانی که منتظرید تا ترکیبات این خمیر جذب شود، می‌توانید برای کاهش درد و التهاب خود یکی از همان قرص‌های آسپیرین را بخورید.

استفاده از خاصیت ضد باکتری ماست

نگران نباشید، اگر آلوئه ورا در دسترس‌تان نیست. عناصر زیادی در آشپزخانه هستند که جایگزین خوبی برای آلوئه ورا هستند و تأثیر زیادی در از بین بردن آفتاب سوختگی دارند.

ماست غلیظ، یک ماده‌ی خنک کننده و آبرسان سریع پوست است. برای درمان آفتاب سوختگی خود می‌توانید از آن به صورت موضعی استفاده کنید.

افزون بر این، خواص ضد باکتری ماست از ایجاد عفونت در قسمت‌هایی از پوست که نمی‌توانید از خارش آن دست بردارید، جلوگیری می‌کند.

سرکه‌ی سیب

سرکه‌ی سیب در درمان آفتاب سوختگی و راش (بثورات) پوستی معجزه می‌کند. سرکه‌ی سیب یک مایع ضد قارچ و ضد عفونی کننده است. به همین دلیل می‌توانید از آن برای سم زدایی پوست استفاده کنید.

خیلی ساده می‌توانید یک قاشق چای خوری سرکه سیب را روی قسمت آفتاب سوخته‌ی پوست‌تان بمالید و پوست‌تان را با آن خیس کنید. (می‌توانید این کار را با استفاده از یک تکه پنبه انجام دهید.)

سرکه، بخش آسیب دیده پوست شما را ضدعفونی و تمیز می‌کند. همچنین، با برگرداندن pH طبیعی پوستتان، آن را آبرسانی می‌کند.

روی آفتاب سوختگی‌ها چای کیسه‌ای بگذارید

چای یک ضماد کلاسیک و قدیمی شناخته شده است که خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. چای کمک می‌کند پوستتان زودتر ترمیم شود و حس بهتری داشته باشد.

می‌توانید از چای بابونه هم استفاده کنید. به این ترتیب که اول بابونه را دم کنید و بگذارید خنک شود. سپس، از کیسه‌های چای یا دستمال تمیز برای کمپرس کردن استفاده کنید و آن را روی محل سوختگی بگذارید.

چند کپسول ویتامین E را باز کنید

آفتاب سوختگی‌ها دردناک‌اند. زیرا اشعه‌ی فرا بنفش در بدن شما رادیکال‌های آزاد تولید می‌کند. رادیکال‌های آزاد از مولکول‌های سالم بدنتان، الکترون می‌دزند و به آن آسیب می‌زنند. می‌توانید برای جلوگیری از این فرایند از ویتامین E استفاده کنید.

مصرف ویتامین E یکی از بهترین درمان‌ آفتاب سوختگی است. این ویتامین الکترونها را برای رادیکال‌های آزاد فراهم می‌کند و مانع نابودی مولکول‌های بدن شما می‌شود.

می‌توانید ویتامین E را به صورت خوراکی مصرف کنید. ولی، برخی معتقدند که اثر این کار از استفاده‌ی موضعی آن کمتر است.

ویتامین E تنها دارویی نیست که آفتاب سوختگی را کاهش می‌دهد.

احتمالا ویتامین D را با نام ویتامین آفتاب می‌شناسید، چراکه بدن ما برای تولید این ماده مغذی و حیاتی به نور خورشید نیاز دارد.

این ویتامین برای داشتن استخوان‌ها و مفاصلی سالم، شادابی و بهبود خلق و خو، ضروری است و در برابر اختلالات خود ایمنی، بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان از شما محافظت کند.

علاوه بر فواید گفته شده، تحقیقات جدید نشان می‌دهد مصرف ویتامین D به بهبود آفتاب سوختگی هم کمک می‌کند.

عسل

عسل ارگانیک یک مرهم طبیعی برای درمان آفتاب سوختگی است. پدر و مادرها پیشنهاد می‌کنند با استفاده از آن سوختگی خود را درمان کنید.

مطالعات نشان می‌دهد که عسل ممکن است بهتر از برخی کرم‌های آنتی بیوتیک عمل کند و روند بهبود پوست، کاهش عفونت و به حداقل رساندن درد را سرعت بخشد.

حمام جوش شیرین

اگر به توصیه‌های ما عمل کرده باشید، احتمالاً متوجه شده‌اید که به طور کلی، غوطه‌ور کردن و در آب خیساندن راهی عالی برای درمان و رطوبت رسانی به پوست آفتاب سوخته است.

حمام جوش شیرین نیز راهی برای درمان و رطوبت رسانی به پوست است. ممکن است فکر کنید حمام جوش شیرین برای پوست شما کمی خشن است، اما، در واقع این کار بسیار عالی است و خارش پوستتان و التهاب آن را بهبود می‌بخشد.

فقط یک یا دو پیمانه پودر جوش شیرین را در آب ولرم در حمام بریزید. سپس، تا وقتی که آب سرد شود، پوستتان را در آن بخوابانید.

پماد خیار

خیار ضد التهاب است. به همین دلیل است که از آن برای از بین بردن پف چشم‌هایتان استفاده می‌کنیم. خیار حاوی آنتی اکسیدان طبیعی است که اثر مسکن (خاصیت ضد درد) دارد.

برای استفاده از فواید آن، دو خیار خنک را در مخلوط کن با هم مخلوط کنید. سپس، آن را به صورت پماد در بیاورید و یک خمیر بسازید. خیار خمیر شده را به هر قسمتی که سوخته یا پوسته پوسته شده، بمالید تا التهاب و درد آن تسکین یابد و به بهبود آن سرعت بخشد.

چند درمان خانگی آفتاب سوختگی را در مقاله‌ی بالا خواندید. حال، بگویید تا به حال این درمان‌ها را امتحان کرده‌اید یا نه؟ همچنین، تجربه‌های خود را بیان کنید تا خوانندگان دیگر نیز از آن استفاده کنند.